پرسشنامه علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی(PANS)

پرسشنامه علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی : مقیاس علایم مثبت و منفی اسکیزوفرنی (PANS) در سال 1986 توسط کی،فیزبین و اوپلر جهت اندازه گیری شدت نشانه های مثبت و منفی بیماران اسکیزوفرن ساخته شد. این پرسشنامه یک مقیاس پزشکی است که به طور گسترده در بررسی درمان های ضد روانپریشی استفاده شده است. نام این مقیاس به دو دسته نشانه مثبت و منفی اسکیزوفرنی اشاره دارد. این پرسشنامه دارای 30 سوال است و آزمودنی طی یک مقیاس 5 گزینه ای به صورت اصلا،گاهی،متوسط،زیاد و خیلی زیاد به آن پاسخ می دهد.

• تعریف مفهومی:

اسکیزوفرنی نوعی اختلال روانی است که هرچند علایم بالینی متفاوتی دارد اما فیزیوپاتولوژی تخریب کننده عمیقی داشته و تفکر،ادراک، احساس، حرکت و رفتار را مختل می کند. برای تشخیص این اختلال علایم آن باید حداقل 6 ماه طول بکشد و در این مدت حداقل یک ماه علایم مرحله فعال وجود داشته باشد که وجود حداقل دو علامت از 5 علامت زیر ضروری است:

هذیان، توهم، تکلم آشفته،رفتار آشفته و علایم منفی. این اختلال براساس وجود یا عدم وجود علایم منفی به دو دسته تقسیم می شود.بنابراین انجمن روانپزشکی آمریکا نیز علایم اسکیزوفرنی را به دودسته علایم مثبت و منفی تقسیم کرده است.(سادوک و سادوک،2007)

پرسشنامه استاندارد

• تعریف عملیاتی:

در این پژوهش منظور از  نمره استاندارد علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی  نمره­اي است كه فرد به سوالات 30 ماده ای  پرسشنامة  کی و همکاران می­دهد .

 دانلود پرسشنامه

• مولفه های پرسشنامه:

1. علایم منفی: سوالات 1-2-3-4-5-6-7-8
2. علایم مثبت : 9-10-11-12-13-14-15
3. از هم گسیختگی: 16-17-18-19-20-21
4. تهییج : 22-23-24-25
5. اضطراب و افسردگی: 26-27-28-29-30

• روایی و پایایی:

در پژوهشی که توسط سازندگان پرسشنامه انجام گرفته است آلفای کرونباخ پرسشنامه 83% گزارش شده است و همبستگی این مقیاس با مقیاس نشانه های مثبت و منفی آندریاسن 58% به دست آمده است(کی،فیزبین و اوپلر،1986)

اما در دو مطالعه دیگر در ایران آلفای کرونباخ پرسشنامه 80% (ابوالقاسمی،1386) و 77% به دست آمده است و روایی آن نیز با استفاده از تحلیل عاملی قابل قبول گزارش شده است(قمری گیوی و همکاران،1389)