پرسشنامه شادکامی آکسفورد

معرفی آزمون

پرسشنامه آزمون شادکامی آکسفورد (OHI) دارای 29 ماده است و میزان شادکامی فردی را می سنجد. پایه نظری این پرسشنامه تعریف آرگایل و کراسلند از شادکامی است (آنها به منظور ارائه یک تعریف عملیاتی از شادکامی آن را سازه ای دارای سه بخش مهم دانسته اند؛ فراوانی و درجه عاطفه مثبت، میانگین سطح رضایت در طول یک دوره و نداشتن احساس منفی). این آزمون در سال 1989 توسط مایکل آرگایل و بر اساس پرسشنامه افسردگی بک (BDI,1976) ساخته شده است. 21 عبارت از عبارات این پرسشنامه از BDI گرفته شده و معکوس گردیده و یازده پرسش به آن اضافه شده است تا سایر جنبه های سلامت ذهنی را پوشش دهد. مانند آزمون افسردگی بک، هر گویه، پرسشنامه شادکامی دارای چهار گزینه است که آزمودنی باید بر طبق وضعیت فعلی خودش یکی از آنها را انتخاب کند . امروژه به طور گسترده ای از این آزمون در پژوهش های مربوط به شادکامی استفاده می شود.

اعتبار و پایایی

الف) خارجی

پرسشنامه استاندارد آرگایل و همکاران پایایی پرسشنامه آکسفورد را به کمک ضریب آلفای کرونباخ 90/0 و پایایی باز آزمایی آن را طی هفت هفته 78/0 گزارش کرده اند. روایی همزمان این پرسشنامه با استفاده از ارزیابی دوستان افراد درباره آنها 43/0 محاسبه شد. همچنین از آنجایی که شادکامی دارای سه بخش : عاطفه مثب، رضایت و نبودن عاطفه منفی دانسته شده ، همبستگی این پرسشنامه با مقیاس عاطفه مثبت برادبرن(32/0) با شاخص رضایت از زندگی آرگایل (57/0) و با پرسشنامه افسردگی بک (52/0-) محاسبه شد.

ب- ایرانی

دانلود پرسشنامه در پژوهشی که توسط علی پور و آگاه هریس(1386) به منظور بررسی اعتبار و پایایی فهرست شادکامی آکسفورد( OHI آرگایل 2001) اجرا شد، نمونه ای متشکل از 142 مرد و 227 زن از بین کلیه کارمندان و دانشجویان ساکن تهران با میانگین سنی 24 سال و 11 ماه و دامه سنی 53-18 سال از مناطق 5،11،18،2 شهر تهران (بر پایه چهار بخش غرب، مرکز، جنوب و شمال) و شهرستانهای کرج، شهریار و اسلامشهر انتخاب شدند.

افراد انتخاب شده فهرست شادکامی آکسفورد نشان داد که تمام 29 گزاره این فهرست با نمره کل همبستگی بالایی داشتند. آلفای کرونباخ برای کل فهرست برابر با 91/0 بود. همبستگی پیرسون بین فهرست شادکامی آکسفورد با فهرست افسردگی بک و زیر مقیاسهای برونگرایی و نوروز گرایی پرسشنامه شخصیتی آیزنگ به ترتیب برابر با 48/0 – 45/0 و 39/0 بود که روایی همگرایی و واگرایی فهرست شادکامی آکسفورد را تایید می کرد.

نتایج تحلیل عملی با استخراج 5 عامل : رضایت از زندگی ، حرمت خود، بهزیستی فاعلی، رضایت خاطر و خلق مثبت توانستند با ارزش ویژه بزرگتر از 1 در مجموعه (07/42) با یافته های پژوهش آرگایل (M=35/6) متفاوت بود. یافته های پژوهش نشان دادند که OHI برای اندازه گیری شادکامی در جامعه ایرانی و پایایی مناسب برخوردار است.

در پژوهشی که توسط علی پور و نوربالا (1378) با نمونه ای متشکل از 101 نفر از دانشجویان دانشگاه های تهران صورت گرفت ضریب همسانی درونی برای گروه مردان و زنان به ترتیب برابر 94/0 و 9/0 و اعتبار باز آزمایی  پس از 7 هفته 78/0 و ضریب پایایی بازآزمایی با فاصله زمانی سه هفته در یک نمونه 25 نفری 79/0 به دست آمد. اما از آنجایی که در پژوهش ع ی پور و نور بالا (1378) برای بررسی OHI تنها از دانشجویان دانشگاه های تهران و با حجم نمونه کم (101) نفر استفاده شده بود. بنابراین پژوهش دیگری توسط دکتر احمد علی پور و مژگاه آگاه هریس (1386) برای بررسی اعتبار و پایایی فرم تجدید نظر شده 29 گزاره ای OHI با استفاده از حجم نمونه بیشتر و نمونه آماری گسترده تر انجام شد تا علاوه بر بررسی اعتبار و پایایی فرم تجدید نظر OHI ارتباط نمره های حاصل از فهرست مزبور با ریخت های شخصیتی آیزنگ و نمره های افسردگی بک نیز مشخص شود.