پرسشنامه سواد اطلاعاتی

پرسشنامه سواد اطلاعاتی : ابزار گرد آوری اطلاعات ، پرسشنامه هنجاریابی شده است که قاسمی آن را در سال 1385 براساس استاندارد قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی (ACRL۲۰۰۰) تدوین نموده است . این استاندارد ها توسط «انجمن کتابخانه های دانشکده ای و تحقیقاتی» ایالات متحده تدوین و در بسیاری از کشورها به عنوان مبنای استاندارد برای آموزش سواد اطلاعاتی، مورد پذیرش قرار گرفته است.

قاسمی پس از ترجمه این پرسشنامه به زبان فارسی آن را به تایید «انجمن کتابخانه های دانشکده ای و تحقیقاتی» رسانده است و در وب سایت مربوط به این استاندارد ها نیز قرار داده شده است ، این پرسشنامه از دو بخش تشکیل شده است :

بخش نخست این پرسشنامه مشتمل بر اطلاعات جمعیت شناختی است و بخش دوم پرسشنامه که قسمت اصلی پرسشنامه محسوب می گردد، حاوی پرسش هایی بود که برمبنای «استاندارد قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی» تدوین گردیده و به پرسش درباره قابلیت های سواد اطلاعاتی پاسخ دهندگان می پردازد.

این پرسشنامه در قالب ۵ استاندارد مرتب شده اند که شامل احساس نیاز به اطلاعات، توانایی جمع آوری و به کارگیری موثر اطلاعات،  توانایی ارزیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات، استفاده صحیح و موثر از اطلاعات و درک مسایل اخلاقى و قانونی دسترسی به اطلاعات می باشد، تمامی پرسش ها به صورت بسته و با یک طیف ۵ ارزشی (لیکرت) از شماره یک (به معنای کاملا مخالفم) تا پنج (به معنای کاملا موافقم ) طرح گردید.

پایایی پرسشنامه سواد اطلاعاتی

پرسشنامه استاندارد پایایی یک وسیله اندازه گیری، عمدتا به دقت نتایج حاصل از آن اشاره می کند (سیف ،1396). قاسمی(1386) برای تعیین پایایی این پرسشنامه، آن را در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا نمود و سپس برای ارزیابی ان نیز، آزمون ضریب الفای کرونباخ را برای هریک از شاخصه ها و برای کل پرسشنامه به عمل آورد، که در مورد شاخصه ها این ضریب بین 65/0 تا 91/0 و برای کل پرسشنامه 98/0 بوده است.

اصفهانی (۱۳۸۸) به منظور تعیین پایایی پرسشنامه آن را ابتدا بر روی ۳۰ نفر از دبیران فنی و حرفه ای اجرا کرد و با استفاده از آلفای کرونیاخ میزان پایایی آن را 95/0 به دست آورد.

بابازاده (1388) آن را در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علامه اجرا کرد و پایایی آن را 90/0 به دست آورد.

کریچفیلد(2005) هم پایایی این پرسشنامه را 89/0 گزارش نموده است.

روایی پرسشنامه سواد اطلاعاتی

دانلود پرسشنامه روایی اصطلاحي است که به هدفی که آزمون برای تحقق بخشیدن به آن درست شده است ، اشاره می کند. (سیف،1396).  قاسمی برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی سازہ براساس تحلیل عاملی استفاده کرده است. بدین منظور پس از تهیه و تدوین پرسشنامه اولیه، پرسشنامه ای نیز براساس پرسشنامه اصلی تهیه کرده و بنا بر نظر کمیته علمی پژوهش، آن را در اختيار تعدادی از اساتیدی که در حوزه های موضوعی و یا مهارتی مرتبط یا پرسشنامه دارای تجربه صلاحیت بودند قرار داده و از آنان در خواست گردید که در رابطه با هریک پرسش ها نظر بدهند که آیا به نظر آنها، این قابلیت ها برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی ضروری اند یا خير.

انتخاب این نمونه از اساتید برمبنای رتبه علمی آنان «استادیار و بالاتر» انجام گرفت. از یک نمونه ۱۶ نفری از اساتید، پس از مراجعات و پیگیری های مکرر، نهایتا ۱۳ نفر از آنها به پرسشنامه پاسخ دادند