پرسشنامه رضایت شغلی هرزبرگ (دانت و همکاران، 1996)

پرسشنامه رضایت شغلی توسط دانت و همکاران ۱۹۹۶ بر اساس مدل  هرزبرگ ساخته شده است. این پرسشنامه حاوی ۳۶ عبارت رضایت بخشی، ۳۶ عبارت نارضایتی شغلی است که در هر کدام هم عوامل انگیزش و هم عوامل بهداشتی موجود است. بطور کلی پرسشنامه از دو بخش تشکیل شده است. برای اندازه گیری آنها از مقیاس ۷ گزینه ای لیکرت استفاده گردیده و برای دو پرسشنامه ۳۶ عبارت رضایت شخصی و ۳۶ عبارت نارضایتی شغلی وجود دارد.

تعریف مفهومی:

پرسشنامه استاندارد رضایت شغلی به عنوان یک عامل اساسی بر بسیاری از ویژگی های رفتار فردی و عملکرد سازمان تاثیر می گذارد. رضایت شغلی موجب افزایش بهره وری و تعهد فرد در سازمان، تضمین کننده سلامت فیزیکی و ذهنی فرد و هم چنین موجب افزایش روحیه فرد می گردد (قلی زاده و همکاران، ۱۳۸۹).

تعریف عملیاتی:

در این پژوهش منظور رضایت شغلی نمره­اي است كه کارکنان به سوالات 36 گویه ای   پرسشنامة رضایت شغلی می­دهند .

مولفه پرسشنامه:

پرسشنامه تک مولفه ای است.

رضایت شغلی

رضایت شغلی احساسات و نگرشهای مثبتی است که افراد به شغل خود دارند. رضایت شغلی نیروی انسانی از عوامل مؤثر در افزایش کارایی و بهره وری و کاهش تشویش، غیبت کاری، تأخیر در کار، ترک خدمت، فعالیت اتحادیه و بازنشستگی زودرس است (خاوری و یوسفیان،۱۳۸۶).

فیشر و هانا رضایت شغلی را عامل روانی قلمداد می کنند و آن را نوعی سازگاری عاطفی با شغل و شرایط اشتغال می انگارند؛ یعنی اگر شغل مورد نظر لذت مطلوب را برای فرد تأمین کند، فرد از شغلش راضی است. در مقابل چنانچه شغل مورد نظر رضایت و لذت مطلوب را به فرد ندهد، فرد شروع به مذمت شغل می نماید و در صدد تغییر آن بر می آید (خاوری و یوسفیان،۱۳۸۶).

مفهوم رضایت شغلی

رضایت از شغل، معرّف چند گرایش مرتبط به هم است که عبارتند از خود شغل، حقوق و دستمزد و فرصتهای ارتقاء، سرپرستی و همکاران. از این روی لازم است افراد در فضایی قرار گیرند که تعاملات مثبت داشته و از روابط انسانی مطلوب و از سلامت روانی لازم برخوردار باشند و چنین بیندیشند که وجود هرکدام باعث رشد دیگری می شود؛ در این حالت است که از شغل خود راضی هستند (اسمیت، کندال و هولین، ۱۹۶۹؛ محمد زاده و مهرورزان، ۱۳۷۵: ۲۶۹). بنابراین با آنکه عموماً رضایت شغلی، احساس مثبت شاغل نسبت به شغل تلقی می شود (دورمان و زاف، ۲۰۰۱).

می توان این مفهوم را متشکل از دو بعد واکنش عاطفى و نیز واکنش شناختى افراد به صورت نگرشى نسبت به شغل و کار خود دانست. در واقع، برای مفهوم شناسی موضوع رضایت شغلی، باید این مفهوم را ترکیبی از خرسندی شناختی و احساسی فرد نسبت به شغل وی برشمرد. رضایت شناختی چنانکهاز مفهوم آن بر می آید رضایتی است که بیشتر بر ارزیابی منطقی و عقلانی شرایط کار دلالت دارد. یعنی نوعی ارزیابی مبتنی بر مقایسه که عاری از داوری های عاطفی یا احساسی است و ارزیابی شرایط، فرصت ها و درآمدها را شامل می شود. رضایت احساسی، ارزیابی کلی فرد به طور احساسی نسبت به شغلش است که نشان دهنده خوی خوب فرد و احساس مثبت وی را هنگام کار کردن نسبت به کاری است که مکرّر آنجام می دهد.