آزمون قضاوت اخلاقی(MJT)

آزمون قضاوت اخلاقی :پرسشنامه شام 6 بخش است

پرسشنامه فرض کنید بر روی پلی روی ریل راه آهن ایستاده‌اید و قطاری که کنترل خود را از دست داده، از دور می‌آید. روی ریل پنج کارگر بی‌خبر از همه جا مشغول کار هستند. تنها راه نجات دادن آنها این است که مرد درشت هیکلی که رو به روی شما روی پل ایستاده است را هل بدهید تا در مسیر قطار قرار گیرد و آن را نگه دارد و قطعا هم با این کار او می‌میرد اما آن پنج نفر زنده می‌مانند. چنین معمایی  افراد را در معرض یک قضاوت اخلاقی قرار می‌دهد که جواب مشخصا درستی ندارد.

پرسشنامه استاندارد این معماها یا دیلماها، موقعیتی‌هایی را توصیف می‌کنند که در یک سو سود جمعی بیشتر در مقابل تخلف از قوانین اخلاقی مورد قبول اکثریت قرار دارد، و در سوی دیگر تصمیم در مورد انجام عملی است که سود بیشتر را از دست می‌دهد ولی در ازای آن از اصول اخلاقی پذیرفته شده، تخلف نمی‌کند. زمانی که این دو با هم تعارض دارند، باعث می‌شود تصمیم گیرنده مجبور شود بین این دو انتخاب کند.

نظریه‌های سنتی روانشناسی اخلاق به دیدگاه کانت  صحه می‌گذارند که قضاوت اخلاقی را نتیجه تفکر آگاهانه براساس قوانینی اخلاقی می‌دانست که به شکل قطب‌نمای اخلاقی  درونی عمل می‌کنند. در حالی که مطالعات جدید نشان می‌دهند که قضاوت اخلاقی می‌تواند شدیدا تحت تاثیر عوامل زمینه‌ای ظاهرا بی‌ربط قرار گیرد. مثلا به مردم اگر قبل از قضاوت اخلاقی احساس انزجار تلقین شود، رفتارها را غیراخلاقی‌تر قضاوت می‌کنند. در حالیکه تحریک عواطف مثبت تخلفات اخلاقی را گاهی قابل قبول‌تر می‌سازد.

دانلود پرسشنامه هر پاسخ درست یک نمره و هر پاسخ نادرست صفر امتیاز خواهد گرفت. برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه حاصلجمع تمام امتیازات سوالات را محاسبه نمائید. این امتیاز دامنه ای از 0 تا 50 خواهد داشت. نمرات بالاتر به منزله میزان مهارت قضاوت اخلاقی بالاتر شخص پاسخ دهنده خواهد بود و برعکس.

روایی و پایایی

در پژوهش مرعشی و همکاران (1389)، با اجرا بر روي يك نمونة 60 نفري از افراد جامعة مورد بررسي، پايايي اين آزمون معين شد .براي محاسبة ضريب پايايي از آلفاي كرونباخ و تنصيف استفاده گرديد كه به ترتيب 61/0 و 62/0 به دست آمد. اين ضرايب به طور نسبي رضايت بخش است.همچنین، براي تعيين روايي پرسش نامه، از ديدگاه صاحب نظران اين حوزه استفاده شد. به همين منظور، پرسش نامه در اختيار چند تن از اساتيد و متخصصان حوزة تعليم و تربيت قرارگرفت كه با صلاحديد آنان تعدادي از سؤالات اصلاح و در نهايت با استفاده از نظرات و پيشنهادهاي آنان در ويرايش نهايي، آزمون با 35 سؤال براي اجرا آماده شد.

************************

منبع: مرعشی، سید منصور، صفایی مقدم، مسعود، خزامی، پروین، (1389)، بررسي تأثير اجراي برنامة آموزش فلسفه براي كودكان ب ه روش اجتماع پژوهشي، بر رشد قضاوت اخلاقي دانش آموزان پايه پنجم ابتدايي شهر اهواز، تفكر و كودك پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي سال اول، شمارة اول. ص ص 83-102.